Uyku Apnesi Nedir? Nelere Dikkat Edilmeli?

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Deniz Çevirme konu hakkında bilgiler verdi.

Uyku esnasında tekrarlayıcı olarak ortaya çıkan solunum durmasına uyku apnesi denir. Uykuda apne diyebilmek için solunum durmasının 10 saniye veya fazla sürmesi gerekir. Kalp ve damar hastalıkları dünyada en sık ve ölümcül hastalık gurubu olmakla beraber uyku apnesi hastalığına sahip kişiler bu hastalıklar ile direk olarak etkileşim içerisindedir. İnme, kalp krizi, Yüksek tansiyon, akciğer tansiyon yüksekliği, kalp yetersizliği, kalp ritm bozuklukları bunlardan başlıcalarıdır. Uyku apnesine sahip kişilerde ani ölüm dahil yukarıda bahsedilen hastalıkların görülme sıklığı oldukça fazladır.   Hernekadar ailesel nedenler etkili olsa da, obesite, kısa boy ve boyun yapısı,  40-60 yaş aralığı ve erkek cinsiyet uyku apnesi için risk faktörüdür. Kadınlarda daha az oranda görülmektedir. Apne sebebi anatomik, santral veya miks tipte olabilmektedir. Uyku esnasında apne oluşması nedeniyle kan oksijen saturasyonu düşer ve hastalar REM uykusunu yaşayamadıkları için geceleri sıklıkla uyanırlar ve uyku kalitesini düşürür. Uyku esnasında sıklıkla horlama da eşlik etsede horlama olmadan da uyku apnesi olabilir. Hastalar sabahları perişan halde uyanırlar. Gün içerisinde yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu, sürekli uykuya meyil ve baş ağrısı şikayetleri mevcuttur.  Gerek kalp damar hastalıkları ile yakın ilişkisi, gerekse hayat kalitesini bozucu özelliklerinden dolayı uyku apnesinin teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi şarttır. Tanı testleri oldukça çeşitli olup en bilinen tanı koydurucu test uyku testidir(polysomnography). Kişinin mutlak suretle bir uyku merkezinde test edilmesi ve tanı alması gerekmektedir.   Tedavisi için kişinin kilo vermesi, gece yeme alışkanlıklarından vazgeçmesi beklenir. Yine seçilmiş vakalarda Kulak Burun uzmanları tarafından cerrahi operasyon yapılarak anatomik bölgelerin genişletilmesi ve rahatlatılması sağlanabilir. Bununla beraber bilinen en ekonomik ve etkili yöntemlerinden birisi kişinin uyku esnasında solunum destek cihazı (BİPAP) ile uyumasıdır. Bu cihaz hava yollarında sürekli basınç oluşumu sağlayarak uyku esnasındaki apneden kurtulmasına ve kan oksijen saturasyonlarını yükselterek daha kaliteli uyku uyumasını sağlar.   Uyku apnesi son derece ciddiye alınmalıdır. Gerek yaşam kalitesini düzeltmek gerekse hayatı tehdit eden durumlardan korunmak için ihmal edilmeden profesyonel yardım alınmalıdır.